Odpowiedź na pytanie postawione w tytule jest oczywista: dzieciom należy zapewnić dużo aktywności ruchowej. Ale dlaczego jest to ważne? Co daje dzieciom i młodzieży uprawianie sportu?
Ruch wzmacnia organizm i stymuluje jego rozwój
Regularna zwiększona aktywność ruchowa zapobiega wadom postawy oraz usprawnia mięśnie i stawy. Dzięki regularnym ćwiczeniom mięśnie mają właściwą długość i zwiększają siłę, wzmacnianie mięśni głębokich zapobiega kontuzjom i podnosi sprawność zawodnika, stawy pracują prawidłowo we właściwym zakresie. Ruch pobudzająco wpływa na pracę wszystkich układów i narządów. Poprawia się krążenie, wzmacnia się serce, układ oddechowy zwiększa wydolność, organizm jest dotleniony. Uprawianie sportu powoduje zwiększenie przemiany materii i zapobiega otyłości. Dziecko uprawiające sport jest bardziej wytrzymałe, szybsze, silniejsze, skoczne, zwinne, ma dobrą koordynację ruchową i lepszą świadomość własnego ciała.
Uprawianie sportu, zwłaszcza na świeżym powietrzu hartuje organizm.
Stymuluje układ odpornościowy organizmu i w ten sposób zmniejsza skłonność do infekcji i przeziębień. Uprawianie ćwiczeń, gry i zabawy ruchowe na powietrzu, także przy gorszej pogodzie, w niższych temperaturach, stanowią zestaw bodźców, które przygotowują organizm do walki z czynnikami powodującymi choroby. Poprzez hartowanie siły obronne organizmu podnoszą swoją sprawność, aby, gdy zachodzi potrzeba, szybko i skutecznie zwalczać przyczyny chorób. Dzieci, które uprawiają sport rzadziej chorują, a w przypadku „złapania” infekcji szybciej wracają do zdrowia. Dla ludzi wychowywanych w cieplarnianych warunkach przemarznięcie, przeciąg, przemoczenie stóp, spocenie się prowadzą do przeziębienia, kataru, anginy lub grypy. Człowiek w wyniku hartowania staje się „twardszy”, odporniejszy na szkodliwe dla organizmu działanie różnych czynników, zarówno zewnętrznych jak i wewnętrznych.
Ruch sprawia przyjemność,
dlatego dzieci chętnie uczestniczą w lekcjach WF i innych zajęciach ruchowych. Sport, zwłaszcza w wydaniu dziecięcym, to zabawa. A zabawa sprawia przyjemność, tym większą, gdy jest to zabawa ruchowa. Dzieci uprawiające sport znajdują przyjemność w osiąganiu różnorodnych celów, np. w uczeniu się nowych ćwiczeń podczas treningów, celnym rzucaniu do kosza, zdobywaniu bramek, wygranym meczu, zwycięstwie podczas zawodów, poprawionym rekordzie życiowym, itd. Miło jest spotykać się z rówieśnikami podczas treningów swojej ulubionej dyscypliny sportu i zmęczyć się, wspólnie doskonaląc swoje umiejętności. Dodatkowa przyjemność wynika z efektu ubocznego wysiłku fizycznego, jakim jest uwolnienie endorfin, hormonów szczęścia, które następuje podczas intensywnych ćwiczeń i wywołuje dobry nastrój.
Sport kształtuje charakter
Sukcesy, rozwój sprawności, poprawa wyników nie będą możliwe bez systematycznej i rzetelnej pracy młodego sportowca na treningach. Sport uczy wytrwałości, cierpliwości, odwagi, pokory, samodyscypliny i odpowiedzialności, ambicji, wyznaczania i osiągania celów. Kształtuje wartościowe postawy: uczciwości, szacunku do siebie i innych, zdolności współpracy, działania według zasad fair play, zdrowej rywalizacji. Cechy te są uniwersalne i ponadczasowe, ważne nie tylko w sporcie, ale potrzebne w życiu- w szkole, w pracy, w rodzinie.
Sport poprawia samoocenę i dodaje pewności siebie
Młody człowiek uprawiając sport dostrzega swoje postępy w podnoszeniu sprawności, widzi efekty swojej pracy i to dodaje mu pewności siebie. Poznaje swoje mocne i słabe strony, rozwija ambicję, coraz wyżej stawia sobie poprzeczkę, potrafi myśleć samodzielnie i dokonywać samooceny. Umie znosić porażkę i jest bardziej odporny na krytykę z zewnątrz. To wszystko powoduje, że coraz lepiej radzi sobie w życiu.
Sport pomaga dobrze organizować swój czas.
Na regularne treningi trzeba znaleźć czas i jednocześnie nie zaniedbać obowiązków szkolnych. Młody sportowiec mobilizuje się, aby dobrze gospodarować swoim czasem i przez to staje się bardziej uporządkowany. Nie marnuje czasu na rzeczy zbędne, ale stara się w pełni go wykorzystywać na to, co służy jego rozwojowi. Uczy się rozsądnie planować i ćwiczy w sobie samodyscyplinę. Takie umiejętności będą przydatne w dalszym życiu.
Sport uczy pracy zespołowej i umacnia więzi
Oprócz ważnego wpływu na rozwój sprawności fizycznej, sport uczy dzieci i młodzież zachowań społecznych oraz sprzyja budowaniu więzi. Trening w klubie sportowym, wspólne zajęcia, wyjazdy na zawody i obozy sportowe to okazje do nawiązania nowych znajomości i przyjaźni z rówieśnikami. W dyscyplinach indywidualnych sportowcy podczas zawodów rywalizują, ale po wyścigu przybijają sobie „piątki”. Zawodnicy wzajemnie sobie dopingują i wspierają się. Poprzez sport młodzi wdrażają się do zdrowej rywalizacji, rozumieją, że normalne jest to, że raz jeden, a raz drugi okazuje się lepszy. W sportach zespołowych umiejętności społeczne kształtują się jeszcze wyraźniej. Zawodnik mniej konkuruje z innymi indywidualnie, ale angażuje się i doskonali swoje umiejętności, aby pomóc w sukcesie drużyny. Sport pomaga dzieciom w rozwoju personalnych i społecznych umiejętności, które przydadzą się im w późniejszym funkcjonowaniu w społeczeństwie.
Sport pomaga osiągać dobre wyniki w nauce
Sport pomaga dziecku w pełni wykorzystać nie tylko jego potencjał fizyczny, ale także możliwości umysłowe. Naukowcy w swoich badaniach wykazali, że aktywność ruchowa powoduje tworzenie się nowych sieci neuronalnych, dlatego mózg sportowca zaczyna działać efektywniej. Sport rozwija także umiejętność koncentracji na konkretnym zadaniu, wymaga dyscypliny oraz przełamywania własnych barier i słabości. Takie postawy przekładają się również na podejście do nauki w szkole i osiąganie dobrych wyników. Zmiana postaw od „nie chce mi się” czy „nie dziś” na „zrobię to teraz” pomaga nie tylko w treningu sportowym, ale także w nauce.
Sport wycisza, gdyż sprzyja rozładowaniu emocji i stresów.
W sytuacjach stresowych, w chwilach zdenerwowania w organizmie naturalnie uwalniane są tzw. hormony stresu: adrenalina, noradrenalina i kortyzol, dzięki którym powstaje stan gotowości do gwałtownego działania. Jeśli nie pojawią się warunki do naturalnego rozładowania tego stanu, to dziecko zacznie odczuwać negatywne skutki stresu. Jeśli sytuacji stresowych jest dużo, trwają one długo i powtarzają się, organizm jest w ciągłym napięciu i człowiek ma trudność w jego rozładowaniu. Stresowi towarzyszy występowanie nadmiernie wzbudzonych emocji: niepokoju, lęku, frustracji i gniewu. Sport natomiast tworzy najbardziej naturalne warunki do rozładowywania tego stanu napięcia poprzez walkę sportową: wysiłek fizyczny i pozytywne emocje związane ze zdrową rywalizacją. Ponieważ ruch sprawia, że krew krąży szybciej, z organizmu łatwiej usuwany jest nadmiar hormonów stresu oraz uwalniane są hormony szczęścia. Po treningu dziecko jest zmęczone fizycznie, ale zadowolone, uśmiechnięte i zrelaksowane. Staje się bardziej skupione i pogodne, z lepszym nastawieniem do życia i do obowiązków szkolnych. Intensywny ruch i zmęczenie fizyczne to najlepszy sposób na rozładowanie stresu.
„Czym skorupka za młodu nasiąknie, tym na starość trąci”
Uprawianie sportu w okresie dzieciństwa i młodości sprzyja rozwijaniu zdrowych nawyków, które pozostają na całe życie. Człowiek bowiem zapamiętuje pozytywne odczucia wynikające z uprawiania sportu: satysfakcja z własnych osiągnięć, miłe zmęczenie, dobre samopoczucie i chętnie do nich wraca. Dorosły człowiek, który w dzieciństwie zafascynował się uprawianiem sportu, ma duże szanse na aktywny zdrowy tryb życia.
Wiele jest powodów, dla których warto zachęcić dzieci i stworzyć im możliwości uprawiania sportu. Nawet jeśli w przyszłości nie wystartują one w igrzyskach olimpijskich, to przygoda ze sportem w młodości ma duży pozytywny wpływ na całościowy rozwój człowieka. Oby ta przygoda trwała przez całe, później już dorosłe życie.